MIEJSCOWOŚCI W GMINIE

Miejscowości w Gminie

W skład gminy Miedzichowo wchodzi 13 sołectw i 21 miejscowości.

Sołectwa gminy Miedzichowo/wsie wchodzące w skład sołectwa/:

1. Błaki /Zawada/

2. Bolewice

3. Bolewicko /Sępolno/

4. Grudna /Węgielnia/

5. Jabłonka Stara /Silna Nowa, Pąchy/

6. Lewiczynek

7. Łęczno /Toczeń/

8. Miedzichowo /Lubień/

9. Piotry

10. Prądówka

11. Stary Folwark /Trzciel Odbudowa/

12. Szklarka Trzcielska

13. Zachodzko

BŁAKI (Blake*) -wieś znajdująca się 7 km na północny wschód od Miedzichowa. Liczy 26 mieszkańców. Położona jest u źródeł rzeki Suchej. Jest to dawna osada olenderska, która istniała już pod koniec XVIII w. Należała do dóbr lwóweckich, a jej właścicielem był Melchior Korzbok Łęcki.

BOLEWICE (Bolewitz, Bollwitz, Buchwerder)- duża wieś położona przy międzynarodowej trasie E-30, w połowie drogi między Miedzichowem i Lwówkiem, w odległości 9 km na północ od Nowego Tomyśla. Dawna nazwa: "Bolelice". Zamieszkuje ją 1925 osób. Jest to największa osada w gminie Miedzichowo.

Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1257 roku. Wtedy to książę Przemysław l nadał wieś zakonowi cystersów z Paradyża. Na początku XV w. w drodze zamiany dostała się w ręce prywatne i weszła w skład dóbr lwóweckich. Należała wówczas do rodu Ostrorogów. W 1633 r. zmarł ostatni z rodu - Jerzy z Ostroroga Lwowski. Po nim Bolewice odziedziczył Jan z Brzeźna Opaleński, wojewoda poznański. Później właścicielami wsi byli Trąmpczyńscy i Pawłowscy. W XIX w. należała do Antoniego Łąckiego.

W r. 1904 wybuchł tu wielki pożar, który strawił 74 domostwa, czyli aż 70% całej wsi. Osadę jednak odbudowano. W 1925 r. wieś liczyła 1500 mieszkańców i były tu już 2 piekarnie, 2 składy towarów kolonialnych, 2 oberże i kowalstwo. Stał tu też wiatrak - koźlak z 1802 r. (spłonął w r. 1984). W 1944 r. w Bolewicach założono hitlerowski obóz pracy przymusowej. Miejscowość jest siedzibą nadleśnictwa. W 1935 r. wzniesiono tu kościół zaprojektowany przez Mariana Andrzejewskiego. Na obrzeżach wsi stoi zabytkowy krzyż przydrożny. Za wsią na wzgórzu - potężna żelbetowa stacja przekaźnikowa radiowo - telewizyjna na linii Poznań – Łagów.

BOLEWICKO (Walddorf, Neu Bolewitz) - osada wzdłuż międzynarodowej drogi E-30, położona 8 km na wschód od Miedzichowa. Liczy 152 mieszkańców. Powstała jako wieś olenderska w XVIII w. Znajduje się tu wiele zabytkowych budynków drewnianych.

GRUDNA (Grudno, Hirschfelde) -wieś położona nad Czarną Wodą, na północno-wschodnim krańcu gminy Miedzichowo. Liczy 225 mieszkańców. W XIX w. była w posiadaniu rodu Grudzińskich.

JABŁONKA STARA (Alt Jablonke, Grüntal) -wieś położona 5 km na północ od Trzciela, leży na północno-zachodnim krańcu gminy Miedzichowo u ujścia Strugi Pąchowskiej do rzeki Silna. W poprzednich stuleciach - jako leśniczówka -należała do zamku trzcielskiego. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1429 r. Wtedy to jej właścicielem był Maciej Trzcielski. Znajduje się tu kaplica NMP z okresu międzywojennego. Obok niej kapliczka i dzwonnica. W okolicach leśniczówki Królewiec widnieją ślady po umocnieniach ziemnych z okresu potopu szwedzkiego (miała tu bowiem miejsce bitwa wojsk polskich ze Szwedami). Liczy 165 mieszkańców.

LEWICZYNEK (Freidorf, Lewitz Hauland, Lewitzhauland) - Osada licząca 103 mieszkańców. Wieś olenderska, przy dawnej linii kolejowej Międzychód -Zbąszyń. Położona wraz z osadą Pachy w północnej części gminy. Znajduje się tu składnica drewna.

Księża proboszczowie parafii ewangelickiej w Lewiczynku

MIEDZICHOWO (Kupferhammer) - duża osada będąca siedzibą władz gminy. Liczy 454 mieszkańców. Położona jest na skraju Lasów Łomnickich u ujścia strumienia Zawadka do Czarnej Wody. W przeszłości znana była z hutnictwa (stąd nazwa wsi). Niegdyś jej niemiecka nazwa brzmiała Kupferhammer. W XVII wieku istniała tu kuźnica miedzi i żelaza zwana Kopernym Młynem. Młyny napędzane wodą budowano na Czarnej Strudze, a metale wytapiano z rudy darniowej. Do dziś zachowały się pozostałości dawnego stawu młyńskiego. Znajduje się tu poewangelicki kościół z 1907 r. p.w. św. Stanisława. W pobliżu szkoły rośnie kasztanowiec o obwodzie 360 cm. Wśród domów znajdują się budynki o konstrukcji szachulcowej pochodzące z XIX i XX w. Miedzichowo stanowi ważny ośrodek produkcji wikliny.

Księża proboszczowie parafii ewangelickiej w Miedzichowie

PĄCHY (Seefeld, Punken) – niewielka wieś pochodzenia olęderskiego. Być może istniała już na początku XVIw. Jest położona 7 km na północ zachód od Miedzichowa. Dawniej należała do biskupów poznańskich, liczyła 40 domów i 331 mieszkańców (263 katolików i 68 protestantów). Obecnie stanowi ją kilka zabudowań rozproszonych na leśnej polanie, w południowej części wsi, pomiędzy Pąchowską Strugą a Jeziorem Pąchowskim. Punktem centralnym jest budynek dawnej szkoły.

PIOTRY (Petershag) - wioska licząca 57 mieszkańców. Położona jest na północnym skraju gminy Miedzichowo wśród lasów. Jednym z jej właścicieli był Haza z Radlić.

PRĄDÓWKA (Ziegelscheune) - najdalej na południe położona wieś gminy Miedzichowo, ok. 5 km od Trzciela. Mieszka tu 90 osób. Miejscowość pochodzenia olenderskiego. Położona nad rzeką Obrą.

SĘPOLNO (Wiesental, Sempolno) - osada licząca zaledwie 24 mieszkańców, położona jest przy szosie E 30. Niegdyś był tu okręg wiejski, w skład którego - oprócz Sępolna - wchodziły Mitręga i Młyn na Sępolnie. Znajduje się tu stylowy gościniec "Otwarte Wrota" wybudowany w 1974 r. Kilometr na wschód w lesie wznosi się pomnik upamiętniający śmierć ponad 100 Polaków rozstrzelanych tu w 1941 roku. W 1944 ich zwłoki zostały" ekshumowane i spalone. Prochy ofiar Niemcy rozrzucili po okolicznych polach, aby zatrzeć ślady zbrodni.

SILNA NOWA (Starkendorf, Neu Schilln)- wieś licząca 45 mieszkańców. Leży na północnym zachodzie gminy. Powstała jako wieś olenderska, koło Silnej, nad jeziorami Chłop i Wędromierz. W XIX w. było tu 41 domów, które łącznie zamieszkiwało 301 osób. Wioska wraz z polami uprawnymi zajmowała wtedy 1084 ha.

STARY FOLWARK (Altvorwerk) - osada położona tylko 3 km od Trzciela, należąca jednak do gminy Miedzichowo. Liczy 117 mieszkańców. Dawna nazwa: "Starofolwarskie Holendry" (po niemiecku zw. "Altvorwerk"). Wieś położona nad Strugą, istniała już w 1793 r. Była własnością Maksymiliana Mielżyńskiego z Trzciela. Wraz z Hamrzyskiem i Nowym Młynem miejscowości te tworzyły okrąg wiejski liczący 23 domy i 181 mieszkańców. Znajdował się tu Urząd Stanu Cywilnego.

WĘGIELNIA (Waldtal) - niewielka wieś pochodzenia olenderskiego, położona nad Czarną Wodą. Niegdyś należała do Melchiora Korzboka Łęckiego.

ZACHODZKO (Hüttenhauland) - osada położona 2 km na północ od Miedzichowa. Liczy 94 mieszkańców.

ŁĘCZNO (Wiedenfeld, Lentschen) - wieś pochodzenia „olęderskiego” („olenderskiego”), położona 2 km na południe od Miedzichowa, niedaleko granicy gminy i województwa. Punkt centralny to skrzyżowanie dróg do Toczenia i Miedzichowa. Liczy 48 mieszkańców.

TOCZEŃ (Waldhofen, Amtskassner) - niewielka wieś pochodzenia „olęderskiego” („olenderskiego”), położona na międzyleśnej enklawie, w długości 3 km na południowy-wschód od Miedzichowa. Punktem centralnym jest gospodarstwo Państwa Pasierbków. Zamieszkuje tu 29 osób.

TRZCIEL ODBUDOWA (Tirschtiegel Abbau) - rozproszona wieś pod Trzcielem, położona 3,5 km na południowy-zachód od Miedzichowa. Punkt centralny to przydrożna kapliczka.

SZKLARKA TRZCIELSKA (Glashütte, Tiegelhütte)- Niewielka wieś sołecka, położona na śródleśnej polanie, z dala od dróg, 3 km na pn. Zach. Od Miedzichowa, przy dawnej linii kolejowej Międzychód- Zbąszyń. To osada „olęderska” („olenderska”), która wraz z Dubnowem tworzyła okręg wiejski liczący 28 domów i 181 mieszkańców (75 katolików i 106 protestantów). Obecnie wieś liczy ok. 49 mieszkańców. Punktem centralnym wsi jest budynek dawnej stacji kolejowej. 

LUBIEŃ (Deutschheide, Lubenhauland)– to niewielka wieś, leżąca 4 km na północny wschód od Miedzichowa, pośród lasu, z dala od dróg. Ta osada pochodzenia olęderskiego, która powstała na miejscu bliżej nam nie znanego obiektu. Prawdopodobnie „olędry” rozłożyły się na terenie dawnej, wówczas już nie istniejącej wsi o nazwie Lubień. Dawniej tak bywało, że osady olęderskie dziedziczyły nazwy po istniejących poprzednio osiedlach. Nie wykluczone, że tym osiedlem był folwark. Punktem centralnym jest dawny folwark Helowskie.
Lubenhauland, bo taką nazwę osada ta nosiła pierwotnie, utworzono w 1734 roku przez osadników niemieckich. Najważniejszą kwestią, która wpłynęła na ich ówczesną decyzję o stworzeniu tu osady, była bliskość wody pitnej, łąk i pól nadających się pod uprawę zbóż i hodowlę zwierząt.
Z tego tez powodu większość gospodarstw, które przetrwały do dnia dzisiejszego znajduje się blisko źródeł wody (rzeki, strumienie, jeziora). Cała osada powstała w typie olenderskim, co uwidoczniało się tym, iż dom usytuowany był na ziemi, któr stanowiła jeden indywidualny wąski, ale równocześnie długi pas przylegający do domu. W gospodarstwach, które pozostały jest to doskonale zauważalne. Według wyciągu z księgi z Kręgu Neutomischel (Nowego Tomyśla) wiadomo, ze w 1871 roku naliczono w Luben (Lubieniu) 33 domy mieszkalne z 211 mieszkańcami, z których to 187 osób było wyznania ewangelickiego, natomiast reszta ludności katolickiego. W 1905 roku powstały nowe domostwa, a było ich 37 z 246 niemieckimi mieszkańcami. W 1921 roku miał miejsce pierwszy polski spis ludności, który wykazał iż istniało tutaj 38 domów z 232 mieszkańcami. Większość osób również była wyznania ewangelickiego, a kilka procent stanowiła ludność katolicka.
W całej osadzie według stanu na rok 1940 było 41 gospodarstw rolnych, z których do dnia dzisiejszego zachowało się jedynie kilka. Godne uwagi było domostwo Papiermuhle Jansha Adolfa nr.1 , którego areał ziemi wynosił 100 ha 21. Znajdowało się ono w wysuniętej najbardziej na południe części Luben, leżącej nad Schwarzwasser – istniejącej do dziś rzeką Czarna Wodą, 250 metrów. Podobno według starych opowieści już  w 1790 roku produkowano tam papier. Również nad Czarną Wodą znajdował się młyn, który długi czas był użytkowany. Niestety dzisiaj pozostały po nim jedynie ruiny i wspomnienie o jego istnieniu. Również do dnia dzisiejszego zachowało się w Lubieniu (bo taką nazwę polską obecnie nosi ta osada), 12 domów poniemieckich oraz 4 groby koło gospodarstwa Papiermuhle i ewangelicki cmentarz.
(Informacje opracowała mieszkanka Lubienia Natalia Hewczuk)

ZAWADA (Waldheim, Sawade)– nieduża wieś, leżąca 5 km na północny wschód od Miedzichowa, na śródleśnej enklawie. W 1783 roku była w posiadaniu Maksymiliana Mielżyńskiego z Trzciela. Punktem centralnym jest stary cmentarz poniemiecki.

* w nawiasach podano nazwy miejscowości gminy Miedzichowo w okresie II wojny światowej